woensdag 6 mei 2020

Coronamaatregelen en de Offerhandeling van Rudolf Steiner



Als gevolg van de lockdownmaatregelen is het in deze tijden voor geloofsgemeenschappen veelal niet mogelijk om bij elkaar te komen. De diverse kerkgenootschappen bieden vaak wel een mogelijkheid om bijvoorbeeld via een internetverbinding een zondagsviering te volgen, maar de omstandigheden maken het onmogelijk om gezamenlijk de avondmaalsviering te houden of om ter communie te gaan. En het is precies dàt onderdeel van de christelijke geloofsbeleving, dat een uitdrukking en bekrachtiging is van de verbinding met het wezen van Christus en met de geloofsgemeenschap dat nu gemist moet worden. Je kunt dan denken aan bezoekers van de Mensenwijdingsdienst van de Christengemeenschap, maar ook aan Rooms Katholieke of Protestants-christelijke kerkgangers en de bezoekers van de Offerhandeling in vrijescholen en instituten.

De Vakgroep Religieuze Oriëntatie en de Landelijke Werkgroep Religie hebben besloten om de tekst van de Offerhandeling, die al bijna honderd jaar binnen de vrijeschoolbeweging en de antroposofische instituten behoed is, nu beschikbaar te stellen, voor mensen die dat voor zichzelf wensen. 

Rudolf Steiner gaf destijds aan de godsdienstleraren van de eerste vrijeschool in Stuttgart teksten en aanwijzingen voor het houden van een zondagse cultus voor de leerlingen van verschillende leeftijden. Op vraag van een ongeveer 16-jarige leerling kon hij ook de Offerhandeling geven, gehouden kan worden voor de oudste leerlingen, maar ook voor iedere volwassene die dat zou willen.

De Offerhandeling is die door Rudolf Steiner destijds aan de godsdienstleraren van de eerste vrijeschool in Stuttgart is gegeven. Dat dus wil zeggen dat hij gehouden kan worden en wordt door leken, mensen die niet tot priester gewijd zijn of een of andere geestelijke functie bekleden. Het gesproken woord vormt daarom het enige middel waarmee deze cultus zich voltrekt. De substanties brood en wijn blijven achterwege. Maar toch vormen de transsubstantiatie en de communie er een essentieel onderdeel van. Met het woord heeft de mens het vermogen gekregen om met de ander te communiceren en ook om innerlijk zelf gedachten te vormen. Christus zelf is tenslotte de Logos, het Woord dat in de wereld kwam en onder ons heeft gewoond.

Rudolf Steiner zei zelf over deze cultische vorm:
[Een mens kan zich hierbij] ‘innerlijk doordringen met het element van de geest, en daardoor kan men de communie in de geest beleven. De gedachten kunnen als meditatieve gedachten in de mens leven, wat hetzelfde is als het op een uiterlijke manier houden van het Avondmaal met brood en wijn, maar nu van binnen uit.’

En:
‘Dit is een weg die naar de toekomst verder zal voeren; wat vroeger met de attributen brood en wijn voltrokken werd, zal in de toekomst door een geestelijk avondmaal geschieden. De gedachten van het Avondmaal en de Communie zullen echter blijven.’

Een uitgave van
de Vakgroep Religieuze Oriëntatie (voor de vrijescholen) en 
de Landelijke Werkgroep Religie (voor de heilpedagogische en sociaaltherapeutische instituten),
in samenwerking met Uitgeverij Cichorei

Titel: Coronamaatregelen en de Offerhandeling van Rudolf Steiner
ISBN:  9789491748967
Prijs: € 9,-

of via de erkende boekhandel